بسم الله الرحمن الرحیم
گناهان صغیره
برای اصرار بر گناه، دو معنا متصور است:
1. تکرار کردن گناه؛ خواه یک گناه تکرار شود یا چند گناه مختلف تکرار شود.
2. انجام گناه بدون توبه کردن (هر چند یک مرتبه گناه کرده باشد)؛ این معنا از کلام امام باقر علیه السلام در شرح آیه «وَ لَمْ یُصِرُّوا عَلى ما فَعَلُوا وَ هُمْ یَعْلَمُونَ» به دست میآید که فرمود: «الْإِصْرَارُ هُوَ أَنْ یُذْنِبَ الذَّنْبَ فَلَا یَسْتَغْفِرَ اللَّهَ وَ لَا یُحَدِّثَ نَفْسَهُ بِتَوْبَةٍ فَذَلِکَ الْإِصْرَار؛ اصرار، عبارت از این است که کسى گناهى کند و از خدا آمرزش نخواهد و در فکر توبه نباشد».
خطر اصرار بر گناه
امام سجاد علیه السلام به صورت مداوم از اصرار بر گناه به خدای متعال پناه میبرد: «اللَّهُمَّ إِنیِّ أَعُوذُ بِکَ مِنْ ... الْإِصْرَارِ عَلَى الْمَأْثَمِ، وَ اسْتِصْغَارِ الْمَعْصِیَة؛ پروردگارا! از اصرار بر گناهان، و کوچک شمردن گناه به تو پناه مى برم».
امام علی علیه السلام فرمودند: «مَنْ أَصَرَّ عَلَى ذَنْبِهِ اجْتَرَى عَلَى سَخَطِ رَبِّهِ؛ هر که اصرار بر گناه کند، بر کسب غضب پروردگارش گستاخ شده است».
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «... وَیلٌ لِلمُصِرّین الَّذِینَ یُصِرّونَ علی ما فَعَلُوا وَ هُم یَعلَمُونَ؛ واى بر اصرار کنندگان! کسانى که بر آنچه کرده اند اصرار دارند، حال آن که به اشتباه خود، آگاه اند»
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «أَرْبَعَةٌ فِی الذَّنْبِ شَرٌّ مِنَ الذَّنْبِ ... وَ الْإِصْرَارِ؛ چهار چیز در گناه از خود گناه بدتر است: ... و اصرار بر گناه».
و در نهایت، اصرار بر گناه آنقدر قبیح است که از بزرگ ترین گناهان کبیره شمرده شده است؛ امام علی علیه السلام در این باره فرمودند: «إِیَّاکَ وَ الْإِصْرَارَ فَإِنَّهُ مِنْ أَکْبَرِ الْکَبَائِرِ وَ أَعْظَمِ الْجَرَائِمِ؛ از اصرار بر گناه بپرهیزید که همانا از بزرگ ترینِ گناهانِ کبیره است».
اقسام اصرار بر گناه
بر اساس قرآن و روایات، گناهان به صغیره و کبیره تقسیم میشوند؛ اصرار بر گناه هم به اصرار بر گناهان صغیره و گناهان کبیره تقسیم میشوند و اصرار بر کبیره از نهی بیشتری برخوردار است.